Ο μολυσμένος
αστικός αέρας και το στρες
ενάντια στη γονιμότητα
Ρύπανση
Τα παρακάτω
ποσοστά προκύπτουν από
την ανάλυση 1000 δειγμάτων
στην κυριότερη τράπεζα
σπέρματος της ασιατικής
πόλης της Σαγκάης. Ένα μήνα
προτού δημοσιοποιηθούν
τα αποτελέσματα αυτά από
το Ινστιτούτο Οικογενειακού
Προγραμματισμού της Σαγκάης,
η εφημερίδα ChinaDaily είχε δημοσιεύσει
άρθρο, σύμφωνα με το οποίο
ποσοστό 20-30% των κινέζων ανδρών
παρουσιάζουν κάποια μορφή
σεξουαλικής δυσλειτουργίας,
όπως η στειρότητα και η ανικανότητα.
Το 15% των ζευγαριών στη χώρα
αντιμετωπίζουν προβλήματα
γονιμότητας και περίπου
στο ένα τρίτο το πρόβλημα
προέρχεται από τον άνδρα.
Σύμφωνα
με ερευνητή του ινστιτούτου,
η ρύπανση (Βλ. Εικόνα 7.1.), τα
φυτοφάρμακα και η χρήση
πλαστικών δοχείων για την
αποθήκευση των τροφών σχετίζονται
άμεσα με τα παραπάνω προβλήματα.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο
της Ανατολικής Κίνας ισχυρίζονται
ότι μια ουσία που περιέχεται
σε παρασιτοκτόνα και απορρυπαντικά
πλυντηρίων σχετίζεται
με τις στυτικές δυσλειτουργίες
στους άνδρες και με πρόωρη
σεξουαλική ωρίμανση και
στα δύο φύλα.
Η οικονομική ανάπτυξη
εντείνει το ήδη σοβαρό πρόβλημα
ρύπανσης που παρουσιάζεται
στις κινεζικές πόλεις αλλά
και στις περισσότερες πόλεις
του κόσμου. Μόνο οκτώ από
τις 46 μεγάλες πόλεις της Κίνας,
οι οποίες εξετάστηκαν πρόσφατα,
πληρούν τους κανονισμούς
που έχουν θεσπιστεί από
την κινεζική κυβέρνηση23.
Στρες
Στρες
ονομάζεται κάθε γεγονός
που ένα άτομο εκλαμβάνει
ως απειλητικό ή επιζήμιο.
Το στρες (Βλ. Εικόνα 7.2.) μπορεί
να προκαλέσει υπερλειτουργία
σε πολλά όργανα του ανθρώπινου
σώματος. Αυτή η αυξημένη
δραστηριότητα ξεκινά με
τη δράση ορμονών, που εκκρίνονται
από τους ενδοκρινείς αδένες
και το νευρικό σύστημα. Το
στιγμιαίο στρες μπορεί
να συντελέσει σε άυξηση
των καρδιακών παλμών, αύξηση
της αρτηριακής πίεσης και
της συχνότητας αναπνοής,
καθώς και στην εφίδρωση
των παλάμων. Το χρόνιο στρες
μπορεί επίσης να δημιουργήσει
κατάθλιψη και να οδηγήσει
σε αλλαγές στο ανοσοποιητικό
σύστημα και στους βιολογικούς
ρυθμούς.
Παρόλο που
η υπογονιμότητα είναι μια
εμπειρία που συνοδεύται
από στρες, υπάρχουν κάποιες
ενδείξεις ότι η ίδια η υπογονιμότητα
μπορεί να πηγάζει από το
στρες. Μελέτες δείχνουν
ότι υψηλά επίπεδα στρες
μπορεί να προκαλούν μειωμένη
σπερματογένεση στους άνδρες
και ανώμαλη ωορρηξία στις
γυναίκες.
Μερικές
απλές συμβουλές για την
καταπολέμηση του στρες
είναι οι εξής:
qΑνοικτές
γραμμές επικοινωνίας με
τη σύντροφο.
qΣυναισθηματική
υποστήριξη για την αποφυγή
της απομόνωσης. Η επίσκεψη
σε οικογενειακό σύμβουλο,
ομάδες στήριξης και το διάβασμα
βιβλίων για την υπογονιμότητα
μπορούν να βοηθήσουν.
qΕκμάθηση
τεχνικών μείωσης του στρες,
όπως γιόγκα κλπ.
qΑποφυγή
πρόσληψης καφεϊνης και
άλλων διεγερτικών.
qΣυχνή
σωματική άσκηση.
q Γνώση των αιτίων
της ίδιας υπογονιμότητας
(βιβλία, βιβλιοθήκες, αρμόδιοι
οργανισμοί για την υπογονιμότητα)31.
ΧΗΜΙΚΑ ΚΑΙ
ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Οργανικοί
διαλύτες, έκθεση σε ΜΠ, άλλες
εργασιακές εκθέσεις και
ανδρική υπογονιμότητα,
Παράθεση σχετικών πινάκων
Οι οργανικοί
διαλύτες που χρησιμοποιούνται
σε βαφεία, καθαριστήρια
ρούχων, τυπογραφεία και
άλλους εργασιακούς χώρους,
αυξάνουν σημαντικά τον
κίνδυνο πτώσης του αριθμού
και της κινητικότητας των
σπερματοζωαρίων, σύμφωνα
με έρευνα Καναδών ερευνητών
που δημοσιεύεται στο περιοδικό
“OccupationalandEnvironmentalMedicine”.
Οι ερευνητές
του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα
διαπίστωσαν ότι η «μέτρια»
έκθεση σε οργανικούς διαλύτες
στον εργασιακό χώρο διπλασιάζει
τον κίνδυνο μειωμένου αριθμού
σπερματοζωαρίων, ενώ η«υψηλή» έκθεση – περίπου
50% υψηλότερη από τα συνιστώμενα
επίπεδα – τετραπλασιάζει
τον κίνδυνο. Η ερευνητική
ομάδα της δρ. Νίκολα Τσέρι
ανέλυσε τα σπερμοδιαγράμματα
656 ανδρών που είχαν επισκεφθεί
ινστιτούτο υποβοηθούμενης
αναπαραγωγής στο Μόντρεαλ
κατά την περίοδο 1972-1991, καθώς
και 574 ανδρών που είχαν καταφύγει
σε άλλες αντίστοιχες κλινικές
του Καναδά από το 1984 έως το
1987.
Μεταξύ
των ανδρών της πρώτης ομάδας,
ο κίνδυνος αυξανόταν ανάλογα
με την έκθεση, ενώ στους άνδρες
της δεύτερης ομάδας παρατηρήθηκαν
προβλήματα μόνο στις περιπτώσεις
που η έκθεση στους διαλύτες
ήταν υψηλή. Μεταξύ των 33 ατόμων
που εργάζονταν σε χώρους
με υψηλή έκθεση, οι περισσότεροι
ήταν βαφείς και χειριστές
τυπογραφικών μηχανημάτων.
Στην ομάδα «υψηλού κινδύνου»
ανήκαν επίσης εργαζόμενοι
σε στεγνοκαθαριστήρια
και ναυπηγεία.
Σύμφωνα
με τη δρ. Τσέρι, οι διαλύτες
απορροφώνται συνήθως μέσω
του αναπνευστικού συστήματος,
αν και το 10% της έκθεσης οφείλεται
σε άμεση επαφή των διαλυτών
με το δέρμα.
Το Εθνικό
Ινστιτούτο για την Εργασιακή
Υγεία και Ασφάλεια των Η.Π.Α.
έχει θέσει ανώτερες επιτρεπόμενες
τιμές για τους οργανικούς
διαλύτες, οι οποίες ωστόσο
βασίζονταν σε έρευνες που
αφορούσαν τις επιδράσεις
τους στο νευρικό και όχι
στο αναπαραγωγικό σύστημα.
Οι ερευνητές προς το παρόν
δε γνωρίζουν ποιοι από τους
χρησιμοποιούμενους οργανικούς
διαλύτες ενέχουν το μεγαλύτερο
κίνδυνο, και σχεδιάζουν
για το σκοπό αυτό νέα έρευνα
που θα διεξαχθεί στη Βρετανία.
Πάντως παλαιότερες έρευνες
σε πειραματόζωα είχαν ενοχοποιήσει
μια κατηγορία διαλυτών
που ονομάζονται αιθέρες
της γλυκόλης24.
Μια άλλη έρευνα των
ErikTielemans, AlexBurdorf, EgbertR.te
Velde, Rob F.A. Weber, Roelof J.van Kooij, Hendrik Veulemans και DickJ.J.
Heederick του Γεωργικού
Πανεπιστημίου του Wageningen, του Πανεπιστημίου
Erasmus του Ρότερνταμ,
του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου
της Ουτρέχτης και του αντίστοιχου
του Ρότερνταμ στην Ολλανδία
και του CatholicUniversity στη Leuven του
Βελγίου, ασχολήθηκε με το
να διαπιστώσει αν υπάρχει
σχέση ανάμεσα στις ανώμαλες
σπερματικές παραμέτρους
και στην έκθεση σε οργανικούς
διαλύτες, μεταλλικά στοιχεία
και ζιζανιοκτόνα στο χώρο
της εργασίας. Τα αποτελέσματα
της μελέτης 899 ανδρών που
επισκέφθηκαν με τις συντρόφους
τους τις κλινικές στα Πανεπιστημιακά
Νοσοκομεία των ολλανδικών
πόλεων Ρότερνταμ και Ουτρέχτης,
έδειξαν ότι υπάρχει μια
σαφής συσχέτιση ανάμεσα
στην έκθεση σε αρωματικούς
διαλύτες και στη μειωμένη
σπερματική ποιότητα. Η έκθεση
σε άλλους ρύπους στον εργασιακό
χώρο δεν ενοχοποιήθηκε
για μείωση της σπερματικής
ποιότητας. Ο κίνδυνος για
ανώμαλες τιμές στις σπερματικές
παραμέτρους ατόμων που
υφίστανται έκθεση σε διάφορες
ουσίες, φαίνεται από τον
παρακάτω πίνακα (8.1.) (OR=σχετικός λόγος, CI=όρια αξιοπιστίας,
*CaseA=συγκέντρωση
<20χ106/mL ή κινητικότητα
<50% ή μορφολογία <14%, +=διαμορφωμένος
σχετικός λόγος ανάλογα
με την ηλικία της συντρόφου,
το επίπεδο μόρφωσης και
την κλινική)38.
Για πολλά
χρόνια οι επιστήμονες εφιστούν
την προσοχή των εργαζομένων
στις βλαβερές συνέπειες
της έκθεσής τους σε μαγνητικά
πεδία. Πιθανές σχέσεις ανάμεσα
στην έκθεση σε μαγνητικό
πεδίο σε χώρους απασχόλησης
και στην ανδρική υπογονιμότητα
εξετάστηκαν από το Πανεπιστήμιο
Γέιλ των Η.Π.Α. Τον πληθυσμό
της μελέτης αποτελούσαν
1309 άνδρες, – οι οποίοι δεν
είχαν προηγουμένως υποβληθεί
σε βασεκτομή – μέλη ζευγαριώντα οποία είχαν εξεταστεί
για προβλήματα γονιμότητας
στην Πανεπιστημιακή Κλινική
Υπογονιμότητας του Νοσοκομείου
του Νιου Χέιβεν που συνεργάζεται
με το Πανεπιστήμιο Γέιλ
στο Νιου Χέιβεν της Πολιτείας
Κονέκτικατ, από τις 23 Απριλίου
1984 έως τις 23 Μαρτίου 1987.
Οι ερευνητές κατέληξαν
στο συμπέρασμα ότι τα αποτελέσματα
δεν παρουσίασαν κάποια
σχέση ανάμεσα στις διάφορες
κατηγορίες έκθεσης σε μαγνητικά
πεδία, υφιστάμενα σε χώρους
απασχόλησης και στην ανδρική
υπογονιμότητα (ανωμαλίες
στη σπερματική μορφολογία
(Βλ. Εικόνα 8.1.), μειωμένη σπερματοκινητικότητα
και ολιγοσπερμία-αζωοσπερμία).
Η διαπίστωση αυτή έρχεται
σε αντίθεση με την άποψη
ότι τα μαγνητικά κύματα
επιδρούν στην ανδρική αναπαραγωγικότητα,
παρά το γεγονός ότι – όπως
στις περισσότερες άλλωστε
σχετικές επιδημιολογικές
μελέτες – τα αποτελέσματα
περιορίζονται λόγω έλλειψης
κατάλληλων οργάνων μέτρησης
της έκθεσης στα μαγνητικά
πεδία και ύπαρξης μικρού
συνήθως δείγματος25.
Με τις
επιδράσεις της έκθεσης
σε διάφορες χημικές ουσίες,
οργανικούς διαλύτες, ραδιενέργεια
και υψηλή τάση ρεύματος
στους χώρους εργασίας, πάνω
στην ανδρική γονιμότητα
ασχολήθηκε η ομάδα που διηύθυναν
ο StevenM. Schrader, ερευνητής
ανδρολόγος και η M. HelenKanitz του Εθνικού
Ινστιτούτου για την Ασφάλεια
και την Υγεία στην Απασχόληση
των Η.Π.Α.. Τα αποτελέσματα
της εργασίας τους (Κίνδυνοι
στην απασχόληση για την
ανδρική γονιμότητα), που
βασίζονται σε ποικίλες
στατιστικές έρευνες (προοπτικές,
ασθενών-μαρτύρων, μεμονωμένες),
παρατίθενται συνοπτικά
στους παρακάτω πίνακες
(8.2. & 8.3.), οι οποίοι αποδεικνύουν
ότι υπάρχει ή όχι σχέση ανάμεσα
στην έκθεση σε διάφορους
παράγοντες και στα προβλήματα
γονιμότητας των ανδρών32.
ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ/ΔΙΑΛΥΤΕΣ/ΑΛΛΟΙ
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ
ΕΠΙΔΡΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΔΡΙΚΗ
ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ
Αναφορά
Είδος
μελέτης
Είδος
έκθεσης
Συσχέτιση
με την έκθεση
Επίδραση
Lancranjan et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Μόλυβδος
+
Ποιότητα
σπέρματος /σεξουαλική λειτουργία
Whorton et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος/ ενδοκρινείς
DBCP (διβρωμοχλω-
ροπροπάνιο)
+
Ποιότητα σπέρματος/ενδοκρινικά
Whorton et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος/ ενδοκρινείς
καρβαρύλιο (Sevin)
-
Milby and Whorton
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
DBCP (διβρωμοχλω-
ροπροπάνιο)
+
Ποιότητασπέρματος
Milby and Whorton
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Επιχλωρυδρίνη
-
Wyrobeketal
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
καρβαρύλιο
(Sevin)
+
Ποιότητα
σπέρματος
Meyer
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Διθειάνθρακας
-
AhrenholtzandMeyer
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
TDA και DNT
+
Ποιότητα
σπέρματος
Hamilletal
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος/ ενδοκρινείς
TDA και DNT
-
Nordstrom et al
Ερωτηματολόγιο/ αρχείο
Υψηλή τάση
+
Εγγενείς
δυσπλασίες
Wardetal
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Φορμαλδεϋδη
-
Goldsmith and Potashnik
Ερωτηματολόγιο
DBCP (διβρωμοχλω-
ροπροπάνιο)
+
Αναλογία
φύλου απογόνων
Rosenburg et al
Ανάλυση σπέρματος
Διυλιστήριο
πετρελαίου
-
Heussner et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Πισσάνθρακας
-
Assemmato et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος, ενδοκρινείς
Μόλυβδος
+
Ποιότητα
σπέρματος, όχι ενδοκρινικά
Ratcliffe et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Διβρωμιούχο
αιθυλένιο
+
Ποιότητα
σπέρματος
Schrader et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Διβρωμιούχο
αιθυλένιο
+
Ποιότητα
σπέρματος
Jelnes
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος/ ενδοκρινείς
Παραγωγή
πλαστικών (στυρόλιο και
ακετόνη)
+
Ποιότητα
σπέρματος
JelnesandKnudsen
Ανάλυση σπέρματος
Συγκόλληση
ανοξείδωτου χάλυβα
-
Welch et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος/ ενδοκρινείς
Αιθυλαιθέρες
της γλυκόλης
+
Ποιότητα
σπέρματος
Ratcliffeetal
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Αιθυλαιθέρες της
γλυκόλης
+
Ποιότητα
σπέρματος
DeStefanoetal
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος/ ενδοκρινείς
Στρατιωτική θητεία
στο Βιετνάμ
+
Ποιότητα
σπέρματος
Bonde
Ανάλυση σπέρματος
Συγκόλληση
μετάλλων
+
Μη αναστρέψιμες
βλάβες στο σπέρμα
Bonde
Ανάλυση σπέρματος/
ενδοκρινείς
Συγκόλληση
μετάλλων
+
Ποιότητα
σπέρματος
Bonde et al
Ερωτηματολόγιο/
αρχείο γεννήσεων
Συγκόλληση
μετάλλων
+
Γονιμότητα
(μαλακός σίδηρος)
Eskenazi et al
Ανάλυση σπέρματος
Υπερχλωροαιθυλένιο
+
Ποιότητα
σπέρματος
Eskenazietal
Ερωτηματολόγιο
Υπερχλωροαιθυλένιο
(+)
Χρόνος εγκυμοσύνης
Ngetal
Ενδοκρινείς
Μόλυβδος
+
Ενδοκρινικά
McGregor and Mason
Ερωτηματολόγιο/
ενδοκρινείς
Ατμοί υδραργύρου
(+)
Σεξουαλική
σφαιρίνη
Figa-Talamancaetal
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος
Θερμότητα
+
Ποιότητα σπέρματος
και ικανότητα σύλληψης
Weyandt et al
Ερωτηματολόγιο/
ανάλυση σπέρματος/ ενδοκρινείς
Ραντάρ
+
Ποιότητα
σπέρματος
Gennart et al
Ερωτηματολόγιο/ ενδοκρινείς
Μόλυβδος
-
Gennartetal
Ερωτηματολόγιο
Μόλυβδος
+
Γονιμότητα
Hoglund et al
Ερωτηματολόγιο
Σπρέι μπογιάς
+
Ύψος και βάρος
απογόνων
Lerda
Ανάλυση σπέρματος
Μόλυβδος
+
Ποιότητα
σπέρματος
-Το - σημαίνει έλλειψη
αξιοσημείωτης συσχέτισης
-Το + σημαίνει αξιοσημείωτη
συσχέτιση
-Το
(+) σημαίνει οριακή αξιοσημείωτη
συσχέτιση
ΠΙΝΑΚΑΣ 8.2.
ΠΗΓΗ: Occupational Hazards to Male Reproduction – Steven M. Schrader & M. Helen Kanitz
Published 1994 in: Occupational Medicine: State of the Art Reviews: Reproductive Hazards
ED. E Gold, M Schenker, and B Lasley. Pages 405-414.
Τα παιδιά
είναι η ένδυση του σώματος.
Δίχως παιδιά είσαι γυμνός.
Παροιμία
των Yoruba, Νιγηρία.
ΧΗΜΙΚΑ/ΔΙΑΛΥΤΕΣ/ΑΛΛΟΙ
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
ΚΛΙΝΙΚΕΣ/ΑΤΟΜΙΚΕΣ
ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ
ΑΝΔΡΙΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ
Αναφορά
Είδος
μελέτης
Είδος
έκθεσης
Συσχέτιση
με την έκθεση
Επίδραση
Whorton et al
Ομαδική
Διβρωμοχλωροπροπάνιο
+
Σπέρμα, ενδοκρινικά
Cohn et al
Ατομική
Κεπόνη (φυτοφάρμακο)
+
Σπέρμα
Cullen et al
Ιατρικός
έλεγχος
Μόλυβδος
+
Σπέρμα
Kelly
Ατομική
Χλωρομεθάνιο
+
Σπέρμα
Fisher-fischbein
Ατομική
Μόλυβδος
+
Σπέρμα
Potashnik et al
Ατύχημα
Ατμοί βρωμίου
+
Σπέρμα
Birioukov et al
Ατύχημα
Ραδιενέργεια
+
Σπέρμα, ενδοκρινικά
To
+ σημαίνει αξιοσημείωτη
συσχέτιση
ΠΙΝΑΚΑΣ 8.3.
ΠΗΓΗ: Occupational Hazards to Male Reproduction – Steven M. Schrader & M. Helen Kanitz
Published 1994 in: Occupational Medicine: State of the Art Reviews: Reproductive Hazards
ED. E Gold, M Schenker, and B Lasley. Pages 405-414.
12.NEW YORK Cornell University - Weill Medical College - Cornell Institute for Reproductive Medicine - Center for Male
Reproductive Medicine and Microsurgery - "State-of-the-Art Compassionate Care for the Infertile Couple", 1999.
18.F H Lloyd, research registrar in obstetrics and gynaecology, P
Powell, consultant urologist, A P Murdoch,
consultant and senior lecturer in reproductive medicine, 2001
Lesson of the Week: anabolic steroid abuse by body builders and
male subfertility
30.National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. ALCOHOL ALERT – A quarterly bulletin that disseminates important
research findings on a single aspect of alcohol abuse and alcoholism. No. 26 PH 352 October 1994
Alcohol and Hormones/Alcohol Impaires Reproductive Functions
31.American Society for Reproductive Medicine (Formerly The American Fertility Society), Birmingham, Alabama
Fact sheet: Stress and Infertility
32.Steven M. Schrader and M. Helen Kanitz, Published 1994 in: Occupational Medicine: State of the Art Reviews: Reproductive
Hazards ED. E. Gold, M. Schenker and B. Lasley. Pg. 405-414
Occupational Hazards to Male Reproduction (abstract)
37.Fertility And Sterility Vol.69 No.2 February 1998, American Society for Reproductive Medicine pages 347-349
Andrea Lenzi M.D., Loredana
Gandini B.Sc., Piero Bagolan M.D., Antonella Nahum M.D., Franco Dondero M.D.Seminology and Reproductive Immunology
Unit Department of Medical Pathophysiology, University of Rome “La Sapienza”, and Bambino Gesu Children’s
Hospital, Istituto Ricovero e Cura a Carattere Scientifico, Rome, Italy.
Sperm parameters after early left varicocele treatment
38.Fertility And Sterility Vol.71 No.4 April 1999, American Society for Reproductive Medicine pages 690-696
Erik Tielemans M.Sc., Alex Burdorf Ph.D., Egbert R.te Velde Ph.D.,
Rob F.A.Weber Ph.D., Roelof J.van Kooij Ph.D., Hendrik Veulemans Ph.D., Dick J.J. Heederik Ph.D. Wageningen Agricultural University,
Wageningen, Erasmus University Rotterdam, Rotterdam, University Hospital Utrecht, Utrecht, University Hospital Rotterdam,
Rotterdam, the Netherlands, Catholic University Leuven, Leuven, Belgium.
Occupationally related exposures and reduced semen quality: a case-control
study
39.Fertility And Sterility Vol.69 No.1 January 1998, American Society for Reproductive Medicine pages 11-18
Philip L. Bigelow Ph.D., John Jarrell M.D., Murray R. Joung M.D.,
Ph.D., Thomas J. Keefe Ph.D., Edgar J. Love M.D., Ph.D.The University of Calgary,
Faculty of Medicine, Calgary, Alberta, Canada.
Association of semen quality and occupational factors: comparison of
case-control analysis and analysis of continuous variables
40.Andrologia-First international journal of Andrology Vol.30, pages 345-350 (1998)
S. Belmonte, M. Maturano, M.F. Bertini, E. Pusiol, T. Sartor,
M.A. SosaInstituto de Histologia y Embriologia, Facultad de Ciencias Medicas,
Universidad Nacional de Guyo, Casilla de Correo, Mendoza, Argentina
Changes in the content of rat epididymal fluid induced by prolonged
treatment with Tamoxifen
41.Andrologia-First international journal of Andrology
Vol.29, pages 201-207 (1997)
B.T. Akingbemi, P.V.V. Prasada Rao and T.A. AireDepartment of Preclinical Veterinary Studies & Department of Anatomy, University of Zimbabwe, Harare,
Zimbabwe
Chronic ethanol intake may delay the onset of gossypol-induced
infertility in the male rat
42.Wayne J.G. Hellstrom – Male Infertility And Sexual Dysfunction : A. Zini et al. – page 212
Varicocele – Radiographic balloon or coil occlusion
43.Ρωξάνη
Αγγελοπούλου «Πειραματική
Εμβρυολογία» – Ιατρικές
εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης,
2000
Γεννητικά κύτταρα:
Πολλαπλασιασμός και Απόπτωση
10. Η απόπτωση στα
σπερματοζωάρια, σελ. 87,88
Go back one step
Chapters page
ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΣΤΟ
WEB - ΜΗΧΑΝΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΑΠΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ
Web
ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ
ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ
Copyright Kostas Roditis 2004. All rights reserved.