Male Subfertility - Sperm Analysis: Methods and Results

Horizontal Divider 26

This is how spermatozoa are born...

Το προστατικό υγρό είναι περίπου 0,5ml (ή το 13 έως 33% του όγκου του σπέρματος), είναι ελαφρά όξινο (pH 6,5),με χαρακτηριστικά υψηλές πυκνότητες κιτρικού οξέος και όξινης φωσφατάσης . Τα σπερματοζωάρια (μαζί με τα υγρά των επιδιδυμίδων και των σπερματικών ληκύθων ) αποτελούν περίπου το 7% του όγκου του σπέρματος. Η τελική έκκριση είναι του υγρού των σπερματοδόχων κυστών, που αποτελεί και το μεγαλύτερο μέρος της εκσπερματισεως:2 έως 2,5ml (ή το 46 έως 80% του όγκου του σπέρματος ).Το υγρό αυτό είναι ελαφρά αλμυρό και χαρακτηρίζεται από υψηλές πυκνότητες υδατανθράκων , ιδιαίτερα της φρουκτόζης και θεωρείται η κύρια πηγή των προσταγλαδινών του σπερματικού υγρού.

ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Για τη σωστή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της μελέτης του σπέρματος είναι απαραίτητος ο έλεγχος τουλάχιστον δύο ή τριών δειγμάτων ανά εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερα διαστήματα για μια αρχική εκτίμηση . Είναι άλλωστε γνωστό ότι διάφοροι παράγοντες , όπως οι αυτόματες διακυμάνσεις στην παραγωγή των σπερματοζωαρίων , η ατελής συλλογή του δείγματος , γενικές λοιμώξεις ή και το stress , μπορούν παροδικά να επηρεάσουν την ποιότητα του σπέρματος .Η συλλογή του σπέρματος γίνεται μετά από καθορισμένο διάστημα αποχής από σεξουαλικές επαφές 36 ως 48 ωρών μεταξύ των δειγμάτων με συνέχιση ενός ρυθμού επαφών 2 ως 3 φορές την εβδομάδα για να μη διασπάται ο φυσιολογικός ρυθμός της σεξουαλικής ζωής του ζευγαριού . Το δείγμα πρέπει να συλλέγεται στο εργαστήριο . Αν αυτό δεν είναι δυνατόν , το δείγμα θα πρέπει να εξετάζεται μέσα σε δύο ώρες από τη συλλογή του . Τονίζεται εδώ ότι το ποσοστό των κινούμενων σπερματοζωαρίων και η προωθητική κινητικότητά τους έχει αποδειχθεί ότι μειώνεται κατά 50% μετά 7 ώρες από τη συλλογή του δείγματος και σε θερμοκρασία δωματίου (20-25 C) . Ο τρόπος συλλογής του σπέρματος πρέπει να συζητείται με τον ασθενή και να επιλέγεται ο κατάλληλος συμβατός με τη σωστή ψυχολογική κατάσταση του ατόμου . Τρόποι συλλογής αναφέρονται παρακάτω :

· Λαμβάνεται , συνηθέστερα , με αυνανισμό στο εργαστήριο μέσα σε ειδικό γυάλινο δοχείο.

· Λαμβάνεται με διακοπή συνουσίας μέθοδος που δεν πρέπει να γίνεται αποδεκτή , διότι παρουσιάζει το σοβαρό μειονέκτημα της πιθανής απώλειας του πρώτου τμήματος της εκσπερματίσεως , που περιέχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα σπερματοζωαρίων .

· Λαμβάνεται με χρήση προφυλακτικού ειδικού για συλλογή σπέρματος . (Πώματα ή προφυλακτικά , ελαστικά ή πλαστικά , πρέπει να αποφεύγονται γιατί μπορεί να περιέχουν υδατοδιαλυτές τοξικές ουσίες , που επηρεάζουν την επιβίωση των σπερματοζωαρίων αλλά και τις βιοχημικές εξετάσεις του σπερματικού υγρού).

Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ:

1. ΤΟ ΣΠΕΡΜΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

2. ΤΟ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ

3. ΤΟΝ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ

ΣΠΕΡΜΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Η αξία του σπερμοδιαγράμματος εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες , όπως η κατάλληλη ένδειξη για να γίνει η εξέταση , η αξιοπιστία της εξετάσεως για τη συγκεκριμένη ένδειξη , η σχολαστική τυποποίηση της μεθοδολογίας ( π.χ. συλλογή και μεταφορά του δείγματος , μελέτη των διαφόρων παραμέτρων ) , η ακρίβεια και η ευαισθησία των μεθόδων που χρησιμοποιούνται στο εργαστήριο , καθώς και η γνώση των φυσιολογικών διακυμάνσεων ή ορίων .Βέβαια τα φυσιολογικά όρια μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το αντικείμενο της μελέτης , όπως για παράδειγμα η μελέτη του άνδρα με πρόβλημα γονιμότητας ή του άνδρα με πρόβλημα δυσλειτουργίας των επικουρικών γεννητικών αδένων ανεξάρτητα γονιμότητας ή η εκτίμηση των πιθανών παρενεργειών στο γεννητικό σύστημα του άνδρα από τη χορήγηση φαρμάκων ή από τη δράση τοξικών χημικών ουσιών ή ακτινοβολίας . Οι in vitro δοκιμασίες για τη μελέτη της γονιμοποιητικής ικανότητας των σπερματοζωαρίων βρίσκονται ακόμη σε ερευνητικό στάδιο και έτσι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν συγκριτικά για την κριτήρια φυσιολογικότητας ή γονιμότητας του σπέρματος βασίζονται αναγκαστικά σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από άνδρες των οποίων οι γυναίκες συνέλαβαν πρόσφατα ( τρίμηνο διάστημα πριν ή μετά την εξέταση του σπέρματος ) . Σημειώνεται ότι η αξία του σπερμοδιαγράμματος εξαρτάται πολύ από τη σωστή συνεργασία και λειτουργία της τριάδος «Άνδρας με πρόβλημα γονιμότητας – Εργαστήριο – Ειδικός Γιατρός» .

Οι Παράμετροι που εκτιμώνται στην ανάλυση σπέρματος είναι:

1. Ο όγκος του σπέρματος

2. Η ρευστοποίηση του σπέρματος

3. Το PH του σπέρματος

4. Το χρώμα του σπέρματος

5. Η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων

6. Ο αριθμός των σπερματοζωαρίων

7. Οι συγκολλήσεις των σπερματοζωαρίων

8. Η μορφολογία των σπερματοζωαρίων

ΟΓΚΟΣ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Ο όγκος του σπέρματος μετράται με τη χρήση αριθμημένων κυλινδρικών σωλήνων και κυμαίνεται φυσιολογικά από 2 έως 6 ml για άνδρες ηλικίας μέχρι 50 ετών . Μετά την ηλικία των 50 , ως κατώτερο φυσιολογικό όριο θεωρείται το 1,5 ml.

Μικρός όγκος σπέρματος

Όταν βρεθεί μικρός όγκος σπέρματος , η πρώτη πιθανότητα που πρέπει να αποκλεισθεί είναι η απώλεια μέρους του δείγματος κατά τη συλλογή του . Αίτια που προκαλούν μείωση του όγκου του σπέρματος είναι :

1. Λοίμωξη των επικουρικών γεννητικών αδένων και ειδικότερα σπερματοδοχοκυστίτιδα , γιατί το 46-80% (2-2,5 ml) του όγκου του σπέρματος προέρχεται από το υγρό που εκκρίνουν οι σπερματοδόχες κύστεις .

2. Συγγενής αγενεσία των εκφορητικών οδών του σπέρματος που προέρχονται από το σώμα και ουρά επιδιδυμίδων – σπερματικοί πόροι –σπερματοδόχες κύστεις – σπερματικές λήκυθοι) , η οποία προκαλεί πολύ χαμηλό όγκο ( < 0,5 ml) .

3. Αμφοτερόπλευρη απόφραξη των εκσπερματιστικών πόρων .

4. Υπογοναδισμός .

5. Ανάστροφη εκσπερμάτιση .

Ο μικρός όγκος σπέρματος αποτελεί ένδειξη για προσδιορισμό της φρουκτόζης στο σπερματικό υγρό . Αν η φρουκτόζη , που είναι αποκλειστικό παράγωγο των σπερματοδόχων κύστεων , είναι πολύ χαμηλή ή και μη ανιχνεύσιμη , τίθεται η υπόνοια σπερματοδοχοκυστίτιδας ή αποφράξεως των εκσπερματιστικών πόρων . Ο συνδυασμός πολύ μικρού όγκου σπέρματος ( < 0,5 ml) με αζωοσπερμία , με χαμηλή ή και μη ανιχνεύσιμη φρουκτόζη και με χαμηλό pH σπέρματος οφείλεται σε συγγενή αγενεσία των εκφορητικών οδών του σπέρματος ή σε απόφραξη των εκσπερματιστικών πόρων . Τέλος αν υπάρχει ανάστροφη εκσπερμάτιση ανευρίσκονται μετά την εκσπερμάτιση σπερματοζωάρια στα ούρα που λαμβάνονται με καθετηριασμό της ουροδόχου κύστεως .

Μεγάλος όγκος σπέρματος

Ο μεγάλος όγκος σπέρματος ( > 6 ml) δεν είναι συνηθισμένο εύρημα και μπορεί να συνυπάρχει με μικρό ή φυσιολογικό αριθμό σπερματοζωαρίων . Πρέπει αρχικά να αποκλεισθεί ως αίτιο του μεγάλου όγκου η μακροχρόνια σεξουαλική αποχή . Αν υπάρχει μειωμένος αριθμός σπερματοζωαρίων , οφείλεται συνήθως σε μεγάλη παραγωγή υγρού από τις σπερματοδόχες κύστεις που αραιώνει την πυκνότητα των σπερματοζωαρίων . Σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη η εκτίμηση του ολικού αριθμού σπερματοζωαρίων ανά εκσπερμάτιση . Πάντως , σημειώνεται ότι ο μεγάλος όγκος σπερματικού υγρού δεν αποτελεί βλαπτικό παράγοντα στη μεταφορά και επιβίωση των σπερματοζωαρίων μέσα στο γεννητικό σύστημα της γυναίκας .

Neubauer device

ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Το φυσιολογικό σπέρμα βρίσκεται σε υγρή μορφή τη στιγμή της εκσπερματίσεως , μετατρέπεται αμέσως σε «gel» μορφή και ρευστοποιείται μέσα στα 20’ από την εκσπερμάτιση . Η μη ρευστοποίηση του σπέρματος δημιουργεί ένα παχύ δείγμα που παγιδεύει τα σπερματοζωάρια και επηρεάζει τη γονιμότητά τους . Η παράταση του χρόνου ρευστοποιήσεως ( > 60’) είναι συμβατή με δυσλειτουργία του προστάτη , σε ό,τι αφορά την έκκριση των ρευστοποιητικών ενζύμων . Επειδή ο έλεγχος του σπέρματος δε γίνεται παρά μόνο σε ρευστοποιημένο δείγμα , ώστε να υπάρχει ομοιομερής κατανομή του αριθμού των σπερματοζωαρίων , όταν δεν επιτυγχάνεται αυτόματη ρευστοποίηση είναι δυνατή η τεχνητή πρόκληση ρευστοποιήσεως με την προσθήκη 0,2-0,4 ml φυσιολογικού ορού ή σιέλου ή με ισχυρή ανάδευση για 10-15 δευτερόλεπτα . Πρέπει να αναφέρεται επίσης και η παρουσία στο δείγμα αρευστοποίητων τεμαχίων ( γραμμοειδή τεμάχια βλέννης ) καθώς και η παρουσία ιξώδους .Το ιξώδες ( ή γλοιότητα ) του σπέρματος είναι διαφορετικό φαινόμενο από την πήξη του και οι δύο όροι δεν είναι ταυτόσημοι . Η αιτία του υψηλού ιξώδους , που μπορεί να παρατηρηθεί μετά την πλήρη ρευστοποίηση του σπέρματος , δεν έχει απόλυτα διευκρινισθεί και όταν Δε συνδυάζεται με μειωμένη κινητικότητα των σπερματοζωαρίων δεν φαίνεται ότι μπορεί να επηρεάσει τη γονιμοποιητική ικανότητα .

PH ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Το pH του πρόσφατου σπέρματος είναι ελαφρά αλκαλικό ( 7,3 έως 7,7 ) . Η πτώση του ( < 7 ) υποδηλώνει συγγενή αγενεσία των εκφορητικών οδών του σπέρματος ή απόφραξη των εκσπερματιστικών πόρων . Βέβαια , η ανάμειξη με ούρα ή και πολύ μεγάλος αριθμός σπερματοζωαρίων μπορεί να προκαλέσουν πτώση του pH . Αντίθετα , το υψηλό pH ( > 8 ) είναι συμβατό με οξεία φλεγμονή των επικουρικών αδένων .

ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Το παθολογικό χρώμα του σπέρματος μπορεί να οφείλεται σε αιματοσπερμία ( σκούρο καφέ ) ή σε λήψη βιταμινών τύπου Β2 (κίτρινο) ή σε λήψη φαρμάκων .

ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΠΕΡΜΑΤΟΖΩΑΡΙΩΝ

Ο έλεγχος της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων , μιας από τις πιο δύσκολες και σημαντικές μετρήσεις για την ποιότητα του σπέρματος , πρέπει να γίνεται πάντοτε σε σταθερές συνθήκες χρόνου παρατηρήσεως και θερμοκρασίας περιβάλλοντος ( 37 C) με παρατήρηση του άμεσου παρασκευάσματος για αποφυγή σφαλμάτων . Η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων εκτιμάται πρώτα ποσοτικά και κατόπιν ποιοτικά .

Η ποσοτική εκτίμηση της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων

Γίνεται η μέτρηση τόσο των κινητών , όσο και των ακίνητων σπερματοζωαρίων σε τουλάχιστον 10 διαφορετικά οπτικά πεδία που επιλέγονται τυχαία ( όχι όμως κοντά στην περιφέρεια της καλυπτρίδας ) . Πρέπει να μετρηθούν συνολικά 100 τουλάχιστον σπερματοζωάρια . Η εκατοστιαία αναλογία των κινουμένων σπερματοζωαρίων υπολογίζεται ως η μέση τιμή των εκατοστιαίων αναλογιών στα 10 οπτικά πεδία και το τελικό αποτέλεσμα προσαρμόζεται στον πιο πλησιέστερο κατά 5% αριθμό ( π.χ. 73% = 75% ή 72% = 70% ).

Η ποιοτική εκτίμηση της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων

Προσδιορίζεται το ποσοστό των κινούμενων σπερματοζωαρίων με προωθητική κινητικότητα . Στην εκτίμηση του ποσοστού δεν περιλαμβάνονται τα ακίνητα σπερματοζωάρια . Ο προσδιορισμός του ποιοτικού αυτού δείκτη κινητικότητας γίνεται ή με τη χρήση κλίμακας 0 έως 10 ή 10% έως 100% ή με τη χρήση των όρων ( μηδενική , πτωχή , καλή , άριστη ) προωθητική κινητικότητα: α) μηδενική : σημαίνει πλήρη απουσία προωθητικής κινητικότητας (0) . β) πτωχή : σημαίνει βραδεία προωθητική κινητικότητα (1) . γ) καλή : σημαίνει μέτρια ζωηρή προωθητική κινητικότητα (2) . δ) άριστη: σημαίνει πολύ ζωηρή προωθητική κινητικότητα (3) .

Φυσιολογικό από άποψη κινητικότητας θεωρείται το σπέρμα με εκατοστιαία αναλογία κινούμενων σπερματοζωαρίων πάνω από 60% και με την πλειονότητα των σπερματοζωαρίων να εμφανίζουν καλή (2) ή άριστη (3) προωθητική κινητικότητα 2-3 ώρες μετά την εκσπερμάτιση .

Παθολογικό θεωρείται από άποψη κινητικότητας το σπέρμα με εκατοστιαία αναλογία κινούμενων σπερματοζωαρίων κάτω από 40% και με την πλειονότητα των σπερματοζωαρίων να εμφανίζουν πτωχή προωθητική κινητικότητα 2 ώρες μετά την εκσπερμάτιση (ασθενοσπερμία) ή πλήρης απουσία κινητικότητας που καλείται νεκροσπερμία .

Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο ηλεκτρονικοί υπολογιστές για την αυτόματη αντικειμενική εκτίμηση των δεικτών της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων.

Sperm motility

ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΠΕΡΜΑΤΟΖΩΑΡΙΩΝ

Οι αριθμοί των σπερματοζωαρίων που θεωρούνται φυσιολογικοί σήμερα κυμαίνονται μεταξύ 20 έως 200 εκατομμύρια / ml .

Ολιγοσπερμία παρατηρείται με αριθμούς σπερματοζωαρίων κάτω από 20 εκατομμύρια / ml , εντούτοις επιτυγχάνονται συλλήψεις και με αριθμούς σπερματοζωαρίων κάτω των 5 εκατομμυρίων / ml .

Αζωοσπερμία ή ασπερμία ονομάζεται η πλήρης απουσία σπερματοζωαρίων κατά την εκσπερμάτιση .

Τέλος πρόβλημα γονιμότητας παρουσιάζουν οι άνδρες με αριθμούς σπερματοζωαρίων άνω των 100 εκατομμυρίων / ml (υπερσπερμία) λόγω έλλειψης κινητικότητάς τους .

Παράγοντες που επηρεάζουν τον αριθμό των σπερματοζωαρίων στο σπέρμα αναφέρονται σε:

· Βλάβη του σπερματικού επιθηλίου ,

· Απόφραξη της αποχετευτικής οδού του σπέρματος , Ορμονικές διαταραχές ,

· Ύπαρξη αντισπερματικών αντισωμάτων στον ορό του αίματος και το σπέρμα.

Σπουδαιότερη Παράμετρος από τον αριθμό των σπερματοζωαρίων / ml πρέπει να θεωρείται ο ολικός αριθμός ανά εκσπερμάτιση για το προσδιορισμό της ανδρικής γονιμότητας .

Ελάχιστο όριο ολικού αριθμού σπερματοζωαρίων ανά εκσπερμάτιση θα πρέπει να θεωρούνται τα 25 εκατομμύρια ανά εκσπερμάτιση με μερικές εξαιρέσεις τα 4-10 εκατομμύρια ανά εκσπερμάτιση , για να επιτευχθεί η τεκνοποίηση .

ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΑΡΙΘΜΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΖΩΑΡΙΩΝ

· Χρήση αιματτόμετρου (βελτιωμένη συσκευή Neubauer )

· Χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή τύπου Coulter.

Χρήση συσκευής Makler με πολλά πλεονεκτήματα έναντι των άλλων

Makler device

Read more

Horizontal Divider 26

ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΣΤΟ WEB - ΜΗΧΑΝΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ

Web

Please MOVE AND HOLD your MOUSE CURSOR over any WORD in the translated web page in order to see a pop-up window with ALTERNATIVE TRANSLATIONS. Translations provided by: www.tranexp.com

ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ